Rosja Przewodnik
Spis treści
Informacje ogólne
Rosja, Federacja Rosyjska (ros. Росси́я, Rossija; Российская Федерация, Rossijskaja Fiedieracyja) – państwo rozciągające się od wschodniej Europy poprzez północną część Azji aż po Ocean Spokojny. Rosja jest największym państwem na świecie według powierzchni, jej terytorium jest większe od kontynentu: Europy, Australii i Antarktydy. Pod względem liczby ludności zajmuje 8. miejsce (po Chinach, Indiach, USA, Indonezji, Brazylii, Pakistanie i Bangladeszu).
W ZSRR Rosja (czyli Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, w skrócie RFSRR) pełniła rolę dominującą, od 1991 roku jest samodzielnym państwem. Widać różnicę między obecną pozycją Rosji, a czasami zimnej wojny, kiedy ZSRR był jednym z dwóch światowych supermocarstw. Obecnie Rosja jest uważana za światowe mocarstwo, a przez niektórych nawet za supermocarstwo, posiadające argumenty w postaci dużych sił zbrojnych i zasobów ropy naftowej oraz gazu, co wykorzystuje do kształtowania polityki w państwach w obrębie Wspólnoty Niepodległych Państw i Unii Europejskiej.
Ustrój polityczny Rosji
Rosja jest państwem federacyjnym o prezydenckim systemie rządów. Od 17 kwietnia 1992 roku używa 2 równorzędnych nazw Rosja i Federacja Rosyjska. Zgodnie z konstytucją, zaaprobowaną w referendum z 12 grudnia 1993 roku, głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 4-letnią kadencję. Prezydent ma szerokie uprawnienia w zakresie władzy ustawodawczej (prawo wydawania dekretów z mocą ustawy) i władzy wykonawczej (jest m.in. gwarantem konstytucji, praw i swobód obywatelskich, naczelnym dowódcą sił zbrojnych oraz arbitrem w sprawach między władzą centralną i regionalną).
Organem władzy ustawodawczej jest dwuizbowy parlament — Zgromadzenie Federalne, składające się z izby wyższej: Rady Federacji oraz izby niższej: Dumy Państwowej. W skład Rady Federacji wchodzi 178 członków (po 2 przedstawicieli z każdego z 89 podmiotów federacji: po 1 reprezentancie władzy ustawodawczej i wykonawczej). Duma Państwowa składa się z 450 deputowanych wybieranych na 4-letnią kadencję w wyborach powszechnych (225 mandatów zostaje obsadzonych w okręgu federalnym na podstawie systemu proporcjonalnego z list partyjnych, 225 — w okręgach 1-mandatowych).
Organem władzy wykonawczej jest rząd, na którego czele stoi przewodniczący (premier) powoływany przez prezydenta w uzgodnieniu z Dumą Państw. Członków rządu mianuje prezydent na wniosek premiera. Republiki wchodzące w skład Federacji Rosyjskiej mają własne konstytucje i organy władzy ustawodawczej oraz wykonawczej.
Położenie
Rosja położona jest na dwóch kontynentach: Europie i Azji. Rozciąga się od Europy Wschodniej przez północno-środkową Azję, aż do Oceanu Spokojnego. Rosja graniczy z Norwegią, Finlandią, Estonią, Łotwą, Białorusią, Ukrainą, Gruzją, Azerbejdżanem, Kazachstanem, Chinami, Mongolią, Koreą Północną oraz Litwą i Polską (z dwiema ostatnimi poprzez obwód kaliningradzki). Graniczy także z kilkoma państwami poprzez Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Kaspijskie, Morze Ochockie oraz Morze Beringa (Cieśnina Beringa)USA. Długość granic lądowych wynosi 20,3 tys km, morskich – 38 tys km. Rozciągłość południkowa Rosji wynosi do 4000 km, natomiast rozciągłość równoleżnikowa – 9000 km.
Klimat
Klimat przeważnie kontynentalny strefy umiarkowanej i podbiegunowej, na niewielkim obszarze wschodniego wybrzeża klimat monsunowy, a nad Morzem Czarnym klimat podzwrotnikowy typu śródziemnomorskiego. Średnia temperatura lipca od 2°C na północnym wybrzeżu i 15°C na wschodzie do 25°C na południu Niziny Wschodnioeuropejskiej. Średnia temperatura stycznia od 1°C nad Morzem Czarnym i -6°C na zachodzie do -20°C na wschodnim wybrzeżu i poniżej -30°C w Syberii Wschodniej (w rejonie Ojmiakonu ok. -50°C). Roczna suma opadów od ponad 600 mm na krańcu zachodnim i wschodnim do około 200 mm na Syberii Środkowej i Wschodniej oraz poniżej 200 mm na Nizinie Nadkaspijskiej. W wysokich górach do 1000 mm. Pokrywa śnieżna utrzymuje się od 1 miesiąca nad Morzem Czarnym do 9 miesięcy na wybrzeżach Morza Arktycznego.
Wraz ze zmniejszeniem się wpływu Oceanu Atlantyckiego maleje ilość opadów atmosferycznych i rośnie roczna amplituda temperatury powietrza. W okolicach Wierchojańska odnotowano największe na Ziemi, wynoszące powyżej 60°C, roczne amplitudy temperatury powietrza.
źródło: wikipedia.pl
Informacje praktyczne
NA GRANICY
* Od 1 czerwca 2007 r. obowiązuje Umowa między Wspólnotą Europejską a Federacją Rosyjską o ułatwieniach w wydawaniu wiz obywatelom Unii Europejskiej i Federacji Rosyjskiej. Umowa nie obejmuje Królestwa Danii, Irlandii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Umowa ta ma charakter nadrzędny w stosunku do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o warunkach podróży obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i obywateli Federacji Rosyjskiej z 18 września 2003 r. i przewiduje na zasadzie wzajemności szereg ułatwień w uzyskiwaniu wiz przez określone kategorie obywateli UE, a więc także i obywateli polskich, planujących pobyt nie dłuższy niż 90 na każde 180 dni.
* Ograniczenia celne nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. Przy czasowym wwozie do Rosji środka transportu na okres do 2 miesięcy odprawy celnej należy dokonać w granicznym urzędzie celnym. W ruchu lądowym między RP a Rosją kontrola graniczna i celna odbywa się na granicy polsko-białoruskiej; wyjątek stanowią samochody ciężarowe (tiry), które podlegają oddzielnej kontroli celnej na granicy białorusko-rosyjskiej. Od osób udających się do Rosji przez Białoruś samochodem osobowym nie będącym ich własnością wymagane jest wpłacenie do kasy białoruskiego urzędu celnego kwoty gwarancyjnej w wysokości od 500 do 1000 USD. Przy powrocie do Polski kaucję można odebrać w urzędzie, który ją pobrał, w godzinach jego urzędowania. Warunkiem posługiwania się takim samochodem jest pełnomocnictwo od właściciela pojazdu przetłumaczone na język rosyjski.
Przy wjeździe do Rosji należy deklarować przewożone pieniądze oraz wartościowe przedmioty (biżuteria, telefony komórkowe, aparaty fotograficzne, kamery itp.) oraz dopilnować, aby celnik podpisał, ostemplował i zwrócił deklarację celną. Obowiązują ograniczenia wagowe i kosztowe wwożonego bagażu: jego waga nie może przekroczyć 35 kg, a wartość 65 tys. rubli (ok. 7 tys. zł). W przypadku ich przekroczenia należy wnieść opłatę celną – 4 EUR za każdy kilogram nadwagi bagażu.
* Wywóz waluty z Rosji w kwocie do 3 tys. USD możliwy jest bez deklarowania; kwoty od 3 do 10 tys. USD należy wpisać do deklaracji celnej. Przy wywozie kwoty powyżej 10 tys. USD należy ją zadeklarować oraz okazać zezwolenie na wywóz wydane przez bank. Przy wwozie, by uniknąć ewentualnych problemów, zaleca się deklarowanie kwot powyżej 1 tys. USD. Bez opłat celnych można wywozić: wyroby alkoholowe – 2 l, papierosy – 200 szt., cygara – 50 szt., kawior – 250 g. Wywóz ryb jesiotrowatych oraz ich przetworów jest zabroniony.
Wywóz dzieł sztuki (przedmiotów muzealnych) możliwy jest jedynie za okazaniem zezwolenia Ministerstwa Kultury Rosji, przy czym – mimo iż za wymagające zezwolenia uznaje się przedmioty wytworzone co najmniej przed 50 laty – funkcjonariusze urzędów celnych często stosują poszerzoną interpretację w tym zakresie. Przy wywozie (także przez terytorium Białorusi) przedmioty te należy obowiązkowo zadeklarować w rosyjskim urzędzie celnym.
BEZPIECZEŃSTWO
* Posiadanie narkotyków, nawet w minimalnej ilości na własny użytek, a także innych środków psychotropowych jest uważane za przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności (posiadanie do 3 lat, handel – od 8 do 20 lat). Sankcje za innego rodzaju przestępstwa: kradzież w zależności od wartości szkody – do 10 lat, rozbój – od 3 do 15 lat, gwałt – od 3 do 15 lat, przemyt dzieł sztuki i waluty – od 6 miesięcy do 12 lat pozbawienia wolności. Podczas pobytu w Rosji należy zawsze mieć przy sobie dokument tożsamości z uwagi na nagminne kontrole (brak dokumentów od razu powoduje problemy, do zatrzymania włącznie).
* Występuje spore zagrożenie przestępczością pospolitą (kradzieże, napady rabunkowe, włamania, oszustwa i pobicia). Szczególną ostrożność należy zachować w miejskich środkach transportu oraz podczas podróżowania pociągami. Przy zakupie biletów kolejowych do wagonów sypialnych nie ma możliwości wyboru przedziałów dla mężczyzn bądź dla kobiet (w razie problemów należy zwrócić się do konduktora lub naczelnika pociągu). Na dworcach i lotniskach zaleca się korzystanie z oznakowanych taksówek; nie należy zgadzać się na „dosiadanie się” nieznanych pasażerów. Nie należy zachowywać się w sposób, który by sugerował, iż ma się przy sobie większą sumę pieniędzy, zwłaszcza w takich miejscach jak hotele, restauracje, stacje benzynowe itp. Należy unikać przygodnych znajomości, wdawania się w przygodne interesy, zabierania przypadkowych pasażerów, korzystania z zaproszeń do prywatnych mieszkań nieznanych bliżej osób, a także korzystania z poczęstunku w takich sytuacjach alkoholem. Sugeruje się, by większe sumy pieniędzy, bilety, dokumenty i kosztowności przechowywać w skrytkach hotelowych. Najlepiej mieć przy sobie jedynie niezbędne kwoty oraz w miarę możliwości korzystać z kart kredytowych. Nie należy bez konieczności samotnie spacerować i podróżować samochodem nocą oraz zatrzymywać się w miejscach poza parkingami i oznaczonymi miejscami postojowymi.
ZDROWIE
* Występuje zagrożenie AIDS, gruźlicą i chorobami układu pokarmowego (zwłaszcza na prowincji). Odnotowano ogniska ptasiej grypy. Zalecane są szczepienia przeciw dyfterytowi, tężcowi, gruźlicy, żółtaczce typu A i B oraz chorobie wywołanej przez ukąszenie kleszczy. Obowiązuje umowa między RP a Rosją gwarantująca wzajemną bezpłatną pomoc medyczną w razie nagłych wypadków i zachorowań. W przypadku dłuższego leczenia i skomplikowanych zabiegów należy jednak liczyć się z koniecznością pokrycia ich kosztów oraz zakupu drogich lekarstw i preparatów – zaleca się wykupienie oddzielnego ubezpieczenia zdrowotnego.
PRZYDATNE INFORMACJE
* Osoby podróżujące samochodem muszą wykupić ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenie OC można wykupić u licznych agentów ubezpieczeniowych działających w rejonie przejść granicznych. Wskazane jest posiadanie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków. Zielona karta nie jest honorowana.
* Nie jest wymagane międzynarodowe prawo jazdy. Przy dłuższym pobycie zaleca się jednak jego posiadanie, bowiem funkcjonariusze milicji, zwłaszcza na prowincji, mogą kwestionować przedstawiony polski dokument. Zaleca się tankowanie pojazdów w markowych stacjach benzynowych i unikanie okazyjnego zakupu taniego paliwa, które może uszkodzić silnik. Na prowincji mogą występować problemy z dostępem do wiarygodnego serwisu pojazdów lepszych marek. Stan większości dróg pozostawia wiele do życzenia, piesi i kierowcy często nie przestrzegają przepisów ruchu drogowego. W Obwodzie Kaliningradzkim występują specyficzne ograniczenia szybkości: 40 km/godz. w terenie zabudowanym i 70 km/godz. w terenie nie zabudowanym.
* Z wyjątkiem oznaczonych specjalnych stref poruszanie się po Rosji nie podlega ograniczeniom. Wykaz takich stref znaleźć można na stronie internetowej placówki: www.polandemb.ru. W Obwodzie Kaliningradzkim cudzoziemcy mają zakaz wjazdu do Bałtijska; przy wjeździe na teren Mierzei Kurońskiej obowiązuje opłata ekologiczna. Po pozostałym terytorium Obwodu Kaliningradzkiego można się poruszać bez przeszkód, z wyjątkiem 2-kilometrowej strefy przygranicznej wzdłuż wszystkich granic Obwodu, do której wstęp wymaga przepustki organów spraw wewnętrznych. Należy unikać wypraw w rejony konfliktów (dotyczy to zwłaszcza północnego Kaukazu – zdarzają się uprowadzenia i porwania dla okupu).
* Pieniądze można wymieniać bez ograniczeń w bankach i kantorach, ale niektóre z nich, jak np. w Obwodzie Kaliningradzkim, wymagają okazania paszportu. Należy wystrzegać się wymiany poza kantorami i bankami mimo lepszego kursu, gdyż można otrzymać fałszywe banknoty. Przy wymianie walut w kantorach należy dokładnie przeliczyć otrzymaną kwotę (lepiej nie dowierzać wskazaniom maszynek do liczenia pieniędzy ani kasjerom). Bankomaty przyjmują karty płatnicze światowych sieci. Posługiwanie się kartami kredytowymi w sklepach ograniczone jest do największych sieci handlowych w głównych miastach. Przy rozliczaniu się w restauracjach nie należy pozostawiać kart kredytowych bez nadzoru. Banki pośredniczą w transferze pieniędzy z zagranicy dla osób prywatnych, jednak pod warunkiem, że są zameldowane.
* Należy wystrzegać się zakupu alkoholu w kioskach i przydrożnych straganach ze względu na ryzyko zatrucia. Trzeba zwracać uwagę na termin przydatności do spożycia nabywanych artykułów spożywczych.
* Na terenie Rosji w dużej części placówek kulturalnych (muzea, teatry, galerie sztuki) obowiązują zróżnicowane ceny dla obywateli rosyjskich i cudzoziemców;
* W Sankt Petersburgu działa Miejskie Centrum Turystyczno-Informacyjne – tel. (007 812) 982 82 53, oferujące m.in. rezerwację miejsc w hotelach, restauracjach i teatrach oraz poradę prawną.